Pete Dye chính là người thiết kế ra những sân golf nổi tiếng nhất nước Mỹ. Ông được ví như ‘tiến sĩ điên’ về kiến trúc sân golf vì những bố cục ngoài sức tưởng tượng và cực kỳ thách thức
Pete Dye chính là người thiết kế ra những sân golf nổi tiếng nhất nước Mỹ. Ông được ví như ‘tiến sĩ điên’ về kiến trúc sân golf vì những bố cục ngoài sức tưởng tượng và cực kỳ thách thức. Ông ra đi ở tuổi 94, ngay tại chính một trong những sân golf của gia đình. Quả là cái duyên với nghề theo ông đến tận những giây cuối cùng cuộc đời.
>> Xem thêm: Tin tức du lịch trong và ngoài nước mới nhất
Cả cuộc đời Peter Dye đã thiết kế 130 sân golf. Trong những tác phẩm của ông thường có bóng hình người vợ Alice. Sau khi bà mất là hai cậu con trai Perry và Paul Burke (P.B.) Dye.
Ông và vợ nổi tiếng với việc tạo ra lỗ 17 ở sân golf TPC Sawgrass, bãi biển Ponte Vedra, Florida. Đây có lẽ là một trong những hố được chụp ảnh nhiều nhất trong lịch sử golf. Có thể ví von như “lỗ tử thần nằm giữa thiên đường”. Khu green chỉ cách tee hơn 123m, nhưng mang đến sự kinh hoàng cho cả những tay golf vĩ đại nhất thế giới. Bao quanh là nước, kết nối với phần còn lại của sân golf bằng một cây cầu đất mảnh khảnh, nó làm khổ cả những tay golf lừng danh. Chỉ cần chụp một góc của nó, golfer nào cũng có thể gọi tên.
Khi Pete chưa biết nên xử lý cái “hố tử thần” ấy như thế nào, Alice đã đưa ra gợi ý. “Ban đầu định để mặt nước phía bên phải. Nhưng rồi chúng tôi tiếp tục đào. Và một ngày Alice bất ngờ nói với tôi ‘Sao anh không làm thành một hòn đảo luôn?’. Thế là chúng tôi tiếp tục đào,” ông kể lại với Golf Channel.
Ông từng chia sẻ: “Golf không phải là một trò chơi công bằng. Tại sao chúng ta phải xây dựng sân golf theo cách bình đẳng?”.
Pete Dye còn nổi tiếng với hố 18 sân Whistling Straits ở Wisconsin Dyeabolical. Một hố par 4 có chiều dài gần 460m, thường xuyên phải chịu những cơn gió bất chợt từ hồ Michigan, khiến golfer phải vất vả xử lý bẫy cát. Mà đó cũng chỉ là một phần nhỏ trong số 1.000 mối nguy hiểm trên sân này.
Đó cũng là hố gây tranh cãi nhất trong cả cuộc đời ông. Khi chơi P.G.A. Championship 2010, Dustin Johnson bị phạt 2 gậy vì chạm vào thứ mà anh ta nghĩ chỉ là một chướng ngại “bẩn bẩn”, nhưng thực ra là một bẫy cát khó xác định, cực kỳ nguy hiểm, nơi không được phép tiếp đất. Hình phạt đó cũng lấy đi luôn của anh cơ hội chiến thắng.
Hiếm khi sử dụng công cụ hiện đại, Pete Dye hầu như dựa vào bản năng để thiết kế sân golf. Ông đo bằng mắt trong lúc đi lang thang hay ngồi trên một chiếc máy kéo. Với ông, chẳng gì bằng thực địa. Nhà thiết kế sân golf Arthur Hills ví von: “Peter như Picasso vậy, kẻ tạo ra những thiết kế phi truyền thống, dù đó là bức tranh, tác phẩm điêu khắc hay sân golf. Ông ấy là một chuyên gia sáng tạo trong một lĩnh vực cực kỳ truyền thống”.
Paul Dye Jr., hay được gọi là P.D. hoặc Pete khi còn trẻ, sinh ngày 29/12/1925 ở Urbana, Ohio. Cha của ông là nhân viên bảo hiểm, song lại là một tay golf cuồng nhiệt và giúp xây dựng sân golf.
Pete bắt đầu chơi golf khi còn là một cậu bé ở Florida. Những năm trong quân đội, ông cũng không ngừng chơi. Ông gặp Alice O’Neal khi họ chơi golf ở Đại học Rollins, Winter Park, Florida. Alice tốt nghiệp năm 1948, nhưng Pete thì bỏ học. Họ kết hôn năm 1950 và định cư Indianapolis, sống bằng… bán bảo hiểm. Nhưng ông vẫn chơi golf.
Pete Dye tiếp tục chơi golf, nhưng cái duyên của ông với golf lại nằm ở khâu thiết kế. Năm 1959, Pete và Alice đã thiết kế sân golf đầu tiên: El Dorado Golf Club 9 lỗ ở Indianapolis, dù chẳng được đào tạo. “Những kẻ ngoại đạo”, như ông tự nhận về mình và Alice, đã thiết kế sân golf dựa trên ý tưởng, hình ảnh và ký ức về những mặt sân tuyệt vời mà họ từng chơi.
Bước ngoặt đến với họ vào năm 1963, sau khi Pete Dye thi đấu tại giải golf nghiệp dư của Anh ở Old Course, St. Andrews, Scotland. Họ đã đi du lịch khắp nước Anh và Scotland, chụp lại từng sân golf đã chơi. Mọi điều họ có từ chuyến đi đó, cách sử dụng các green nhỏ, các fairway rộng, độ dốc, mặt cỏ tương phản, những fairway nhấp nhô, bẫy cát, lỗ mù (blind hole), các thảm thực vật… đều ảnh hưởng đến các thiết kế sân golf của họ sau này.
>> Xem thêm: Cập nhật tin tức du lịch golf
Giữa những năm 1960, nhà Dye làm ra sân golf trên cánh đồng ngô rộng 162ha ở ngoại ô Indianapolis. Trong khi đi vòng vèo khảo sát công trường, Pete Dye cầm gậy đập vào một hòn đá. Thế là người ta gợi ý ông đặt tên cho sân golf là Crooked Stick, hiểu theo nghĩa đen là “cây gậy khoằm khoằm”. Và cái tên ấy đã theo sân golf đó đến nay. Nó cũng trở thành thiết kế nổi tiếng đầu tiên của "phù thủy sân golf".
Dye là một kẻ thích chơi khó. Đương nhiên, ông cũng làm khó golfer với 3 lỗ cuối cùng ở Crooked Stick. Ông đã tạo ra các bẫy nước, bẫy cát đầy nguy hiểm. Khu green nhìn tưởng bằng phẳng nhưng thực ra “cao lênh khênh” khi phần đất phía trước bị loại bỏ. Crooked Stick Golf Club ở Carmel, Indiana ghi dấu ấn trong làng golf vào năm 1991, khi John Daly giành chức vô địch P.G.A. Championship ở đó, nhờ pha xử lý khéo léo.
Dye đã hợp tác với Jack Nicklaus thiết kế Harbor Town Golf Links trên đảo Hilton Head, South Carolina, khai trương năm 1969. Nó nổi tiếng với ngọn hải đăng sơn đỏ trắng nhìn ra lỗ 18. Nhưng cảnh đẹp bao nhiêu thì nó cũng làm khó người chơi bấy nhiêu. Nicklaus đã nói về Dye như thế này: “Pete Dye là nhà thiết kế sân golf sáng tạo, giàu trí tưởng tượng độc đáo nhất mà tôi từng biết. Pete dám làm những điều không ai dám nghĩ, và thành công. Cách ông giải quyết vấn đề khiến người ta phát điên. Nhưng rồi cuối cùng thì ông lại thường đúng.”
Có lẽ người ta nhớ đến ông nhất vẫn qua TPC Sawgrass xây dựng trên vùng đầm lầy Florida. Theo đề nghị của Deane Beman, ủy viên P.G.A. khi ấy, nó đã trở thành “sân vận động golf” đầu tiên cho phép khán giả được chiêm ngưỡng những trận đỉnh cao từ trên “khán đài”. Người hâm mộ cực kỳ phấn khích trước những quả bóng rơi xuống nước ở lỗ 17. Nhưng các tay golf thì chẳng vui chút nào. Huấn luyện viên golf Butch Harmon nhận xét nơi đó chỉ cần thay đổi một chút thôi là tay golf nào cũng dễ thở. Nhưng “cái chút” đã làm nên khác biệt thực sự.
Pete Dye tạo ra sân golf đầu tiên của mình ở bang New York năm 2008: Pound Ridge Golf Club ở hạt Westchester, mở cửa cho công chúng nhưng độ khó thì chẳng giảm chút nào. Lỗ 15 par 3 phản ánh cảm giác phiêu lưu trong con người Dye. Ông để một tảng đá lớn trên ngọn đồi nhìn ra khu green. Khi golfer chơi, tảng đá sẽ dễ dàng làm chệch hướng bóng xuống đất. Nhưng cũng có thể bật xuống nước.
Lý do vì sao mà Dye lại chơi “quái ác” như vậy, ông đã tâm sự với New York Times thế này: “Một số đập vào đá, bóng bật xuống green, họ sẽ sùng kính như thể cái lỗ tuyệt vời nhất Trái đất. Nhưng số khác, khi bóng biến mất, họ sẽ nguyền rủa nó là lỗ golf tệ nhất trong đời họ.” Quả là một quái nhân!
>> Xem thêm: Nữ golf thủ xứ Hàn tài năng được ví như 'mỹ nam' bởi vẻ đẹp phi giới tính
Phong Sa
Theo Báo Thể Thao Việt Nam